a- a a+
Kalendarz wydarzeń
Styczeń
Pn
Wt
Śr
Cz
Pt
So
Nd
30
31
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
1
2
Brak wydarzeń w tym dniu.
Pawilon na Wodzie "Betlejem"
10 - 09 - 2018
Pawilon na Wodzie "Betlejem"

W odległości 1,5 km od zespołu klasztornego w Krzeszowie, u podnóża Anielskiej Góry, nad potokiem Cedron – opat Bernard Rosa (wzorując się na podobnym obiekcie klasztornym augustianów w Pradze) zbudował zespół obiektów zwany Betlejem. Głównym jego elementem jest drewniana budowla wzniesiona na palach pośrodku niewielkiego stawu. To Pawilon „Na wodzie” zwany też „pawilonem opackim”. Obiekt ten powstał w latach 1674-80 i pełnił rolę ośrodka kontemplacyjno-wypoczynkowego dla krzeszowskich zakonników – położony w otoczeniu lasu i miejscowej przyrody sprzyjał religijnym rozmyślaniom.

Pawilon zbudowany jest na rzucie ośmioboku o średnicy około 10 metrów, i kryje wewnątrz z wejściem od strony południowo-zachodniej. Salę tą otacza z zewnątrz drewniany ganek, połączony z brzegiem stawu drewnianym mostkiem. Wnętrze pawilonu, częściowo marmoryzowane, kryje wspaniałe malowidła, przedstawiające sceny o tematyce wodnej, nawiązujące do Starego Testamentu. Od podłogi do wysokości parapetów zastosowano malowidła imitujące marmur w kolorze żółtym (z ciemniejszymi żyłami), natomiast narożniki ozdobiono malunkami imitującymi marmur różowy. Przestrzeń pomiędzy oknami ozdobiono zieloną dekoracją roślinną, okna u dołu zdobione są malowanymi ornamentami, natomiast powyżej okien, w trzech poziomach, umieszczono wspomniane obrazy.

W pierwszym poziomie umieszczono osiem obrazów malowanych na deskach, których twórcami są prawdopodobnie pomocnicy i uczniowie Michała Willmanna. Wszystkie te dzieła zaopatrzone są w kartusze z cytatami ze Starego testamentu, dotyczącymi przedstawionych na obrazach wydarzeń. Wspólnym elementem wszystkich tych obrazów jest woda, a tłem dla czterech spośród nich jest pustynia Beer-Szeba.

Pierwszy obraz ilustrujący „Zawarcie przymierza Abrahama z Abimelechem” przedstawia grupę mężczyzn zgromadzonych wokół studni. Wśród nich Abraham i Abimelech, którzy zawierają przymierze w sprawie rzeczonej studni wykopanej na pustyni przez Abrahama lecz siłą zajętej przez ludzi Abimelecha. Drugi z obrazów z pustynią w tle to „Wypędzenie Hagar i Ismaela”. Dzieło przedstawia siedzącą na pustyni kobietę zapatrzoną w studnię, opodal leży dziecko, zaś w narożniku obrazu umieszczony jest anioł. Scena ta upamiętnia wydarzenie wyrzucenia przez Abrahama na pustynię niewolnicy Hagar i jej syna Ismaela – kiedy zabrakło im wody, matka porzuciła dziecko i oddaliła się aby nie patrzeć jak dziecko umiera z pragnienia. Wówczas zjawił się anioł i wskazał jej studnię z wodą, która uratowała im życie. Na pustyni rozgrywa się również scena kolejnego obrazu noszącego nazwę „Poszukiwanie żony dla Izaaka”. Przedstawia on mężczyznę pijącego wodę z dzbana trzymanego przez kobietę. Według treści Starego Testamentu Abraham wysłał na pustynię swego sługę aby znalazł żonę dla Izaaka – syna Abrahama. Żoną mogła zostać tylko taka kobieta, która na pustyni napoi spragnionego wędrowca i jego wielbłądy. Sprostała temu Rebeka i to ona została żoną Izaaka. Ostatni obraz z tej serii zatytułowany „Woda tryska ze skały” przedstawia Mojżesza (postać stojąca tyłem), ze swoim ludem, wędrującego przez pustynię synajską. Według starotestamentowej przypowieści, gdy zabrakło wody do picia, lud zaczął się buntować. Wówczas Mojżesz poprosił Boga o pomoc i z jego woli – kiedy Mojżesz uderzył laską o skałę – wytrysnęła woda i wędrujący lud mógł zaspokoić pragnienie.

 

Pozostałe cztery obrazy tego cyklu przedstawiają znane biblijne postaci. I tak Gedeon przedstawiony jest w dziele „Zwycięstwo Gedeona nad Midianitami”. Gedeon stoi nad rzeką i wybiera zastęp do walki z koczowniczymi Midianitami. Według przypowieści biblijnej Bóg zlecił mu zebrać ludzi do walki, ale tylko takich, którzy wodę z rzeki pili przykładając rękę do ust. Pozostałych - którzy klękali aby pić, lub chłeptali wodę prosto z rzeki – nakazał odprawić do domu. Dzięki temu Gedeon odniósł wspaniałe zwycięstwo. Postać Samsona ukazana jest w obrazie „Zatarg Samsona z Filistynami”, który ilustruje opowieść o jego walce z plemieniem Filistynów za pomocą znalezionej oślej szczęki. Za jej pomocą Samson zabił tysiąc wrogich wojowników, a gdy po walce poczuł wielkie pragnienie zwrócił się o pomoc do Boga. Ten zaś sprawił, że z pobliskiego skalnego zagłębienia wypłynęła woda. Kolejne malowidło pokazuje postać Jakuba, pochylonego nad korytem z wodą, do którego przyszły pic zwierzęta i trzymającego w rękach powycinane kije. Według Starego Testamentu Jakub był sługą u Labana, który za służbę obiecał mu zapłacić wyłącznie cętkowanymi oraz czarnymi jagniętami i koźlętami. Jakub porozstawiał przy korytach z wodą powycinane kije, bowiem zwierzęta patrząc na nie rodziły cętkowane młode. W ten sposób Jakub powiększał swoje stado – obraz ten nazwano „Układ Jakuba z Labanem”.

Ostatni z cyklu ośmiu obrazów namalowanych na drewnie to „Najprzedniejsi rycerze Dawida – Benajasz”. Przedstawia on wojownika Benejasza walczącego z lwem – na uwagę zasługuje zimowy pejzaż z opadającymi płatkami śniegu symbolizującymi wodę.

 

Na wewnętrznych płaszczyznach dachu umieszczono kolejny cykl obrazów olejnych na płótnie, o nietypowym kształcie, ujętych w obramowania zwieńczone muszlą zdobioną ornamentem roślinnym. Ten poziom malowideł ilustruje najważniejsze wydarzenia z życia króla Dawida.

Pierwszy z cyklu obraz „Namaszczenie Dawida na króla” przedstawia stojącego na tle świątyni starca i klęczącego przed nim przyszłego króla Dawida. Na kolejnym zatytułowanym „Najprzedniejsi rycerze obwołują go królem”, Dawid jest centralną postacią ubrana w purpurowy płaszcz, a obok niego znajdują się postaci trzech rycerzy, z których jeden wskazuje na Dawida jako na króla. W tle obrazu widać zarys miasta i zastępy wojsk. Trzeci obraz przedstawia „Zdobycie Jeruzalem przez Dawida”. Dzieło to ukazuje twierdzę jerozolimską i licznie poległych; w dole obrazu stoi król Dawid z dwoma swoimi rycerzami. Konsekwencją wydarzeń przedstawionych na wcześniejszych obrazach jest malowidło „Dawid rozbudowuje miasto wokół Milo” ukazujące Dawid oglądającego plany miasta i rozmawiającego z budowniczymi; w tle obrazu widać wznoszone budowle. Następne dwa obrazy z tego poziomu przedstawiają walki z Filistynami – pierwszy z nich to scena walki rycerzy Dawida ubranych w zbroje z Filistynami odzianymi w przepaski biodrowe i uzbrojonych w miecze oraz tarcze. Drugi obraz „Jaszobeam syn Chachmoniego” przedstawia stos poległych Filistynów i górującego nad nimi Jaszobeama z włócznią. Dwa ostatnie obrazy dotyczą oblężenia Betlejem.

 

Najwyższy i ostatni poziom malowideł w Pawilonie „Na wodzie” stanowią portrety najdzielniejszych rycerzy króla Dawida wykonane w formie medalionu. Obrazy te przedstawiają Joaba, Josobeama, Abisera, Benejasza, Elchanana, Eleazara, Asaela, i Szammola. Stanowią zwieńczenie pięknego wnętrza tego obiektu.